یازارلار

نيازي نيست براي هر كلمه اي معادل تركي بيابيم !

زبان تركي، فارسي و عربي در طي سال هاي گذشته به دليل عوامل جغرافيايي، ديني، سياسي، فرهنگي و حكومتي پيوسته

با يكديگر در تعامل بوده اند. طي حكومت 1000ساله ي تركان بعد از اسلام بر ايران كه از آن جمله مي توان به

حكومتهاي قاراخانيان، غزنويان، سلجوقيان، اتابكان، خوارزمشاهيان، ايلخانان، آغ قويونلوها و قارا قويونلوها، صفويان،

افشاريان و قاجاريه اشاره كرد، زبان تركي به عنوان زبان رسمي سلاطين و حاكمان ولايات و ايالات كشوري و جمعيت

كثيري از مردم ايران، شناخته مي شد و بعد از گسترش اسلام نيز، زبان عربي تاثير فراوان بر ادبيات منطقه داشت. پس

وجود كلمات دخيل در اين زبان ها طبيعي است. در اينجا فقط اشاره كوتاهي بر برخي از كلمات تركي دخيل بر زبان

فارسي داريم.

براي مثال كلمه (الگو) : فعل اوله مك به معني بريدن و طرح برداشتن است. اولگو در واقع وسيله اي براي اندازه گرفتن

مقياس، نمونه بكار برده مي شود. با در نظر گرفتن تغيير آوايي (گ) به (چ) اؤلچو به معناي اندازه گيري و معيار استفاده

ميشود.با مثال ديگر كلمه (آذوقه) : آزوغا كه شكل قديمي آن (آزوق) است در معناي مسير و راه و سفر است پس احتمالا

آزوغا در اصل توشه و احتياجات مورد نياز براي سفر و راه بوده است.

يا كلمه استاد (اوستاد) : اوس به معني هوش و نبوغ و استعداد بالا است و بعضا با تغيير آوايي (س) به (ز) به صورت (اوز)

هم بكار ميرود مثل اوزمان (متخصص).

در برخي موارد تشخيص ريشه كلمه (فعل) براحتي امكان پذير است مثال: الك آچار اتو - ....

برخي كلمات نيز كلمه ي اصيل تركي قديمي است مثال: خان خانم آماج آلاچيق و .....

و در برخي موارد نيز كلمات شكل تغيير يافته كلمات تركي است مثال : قبراق غنچه يقه - ....

مطالعه و آشنايي با ساختار و قواعد و پسوندها زبانمان، مي تواند كمك زيادي در تشخيص كلمات به ما بكند.

اشاره اي به برخي از كلمات تركي دخيل در زبان فارسي داشته باشيم.

كلمات داخل پرانتز ريشه اصلي كلمه و يا كلمه مرتبط با آن است.

آچار(آچماق)

الگو (اوله مك)

بوران (بورومك)

چاتمه (چاتماق)

آذوقه (آزوغا)

الك (اله مك)

بيزار (بئزمك)

چالش (چالماق)

آستانه (آست)

آماج (تركي قد)

بيل (بئل)

چپاول (چاپماق)

آستين (آست)

اميد (اومماق)

پاچه (پاچا)

چروك (چوروك)

آغوش (قوج)

باتلاق (باتماق)

پاداش (پاي داش)

خان (تركي اصيل)

آلاچيق(تركي اصيل)

باجه (باجا)

تاراج (تاراماق)

خانم(تركي اصيل)

اتاق (اودا)

باجاناق (باجي)

تالار(تالوار)

خرمن (قارمان)

اتو (اوتمك)

بزرگ (بؤيوك)

تپيدن (تپمك)

خوشه (قوشا)

اجاق (اود)

بشقاب(بش+قاب)

تخم (توخوم)

دبه (تپمك)

اردو (اوردو،اورتا)

بقچه (بوغچا)

ترمه (دورمك)

دخمه (داخما)

استاد (اوز)

بغض (بوغماق)

تشك (دؤشه مك)

دشنه (دئشمك)

افسانه (اووسون)

بلك (بله مك)

تيرك(ديره مك)

دكمه (دوگمك)

النگو (ال)

بوته (بيتمك)

چاپار(چاپماق)

ديلماج (ديل)

ساچمه (ساچماق)

قاچاق (قاچماق)

قلعه (قالاماق)

كوي (كؤي)

سارق (ساريماق)

قاشق (قاشيماق)

قورباغه (قور+باغا)

گرگ (قورد)

سرسره (سوروشمك)

قايق (قاييق)

قيچي (قييماق)

قالپاق

سنجاق (سانجماق)

قبراق (قيوراق)

قيمه (قييماق)

گؤجه (گوي+جه)

سورتمه (سورمك)

قدغن (قاداماق)

كلبه (كول)

هموار (هامار)

غنچه (قونچا)

قرق (قوروماق)

 كلك(تركي اصيل)

هوش (اوس)

طومار (دورمك)

قشنگ (تركي قد)

كوتاه (گوده)

ياتاغان (ياتماق)

قابلمه (قاب)

قشون (قوشماق)

كولاك (كولك)

يقه (ياخا)

 (براي مطالعه بيشتر مي توانيد به كتابهاي( ديل دنيز) و( فرهنگ تركي نوين) از اسماعيل هادي مراجعه كنيد)

آراشديريجي : گونر زاهرالي

كوللانيلان قايناق : اؤز آنا ديليميز ( ع. راشدي - ن. ايماني )


تاپدیران: موران موغان
[ شنبه 30 دی 1391 ] [ 07:19 ] [ گونر زاهرالی ]
|    ........   

.: Weblog Themes By azarteraktor :.

وئبلاق حاققیندا

آذربایجان موغان موران
آذربایجان موغان موران
آذربایجان موغان موران
آذربایجان موغان موران
آذربایجان موغان موران